JUDITH, GEERTRUYDT, CATHARINA EN MARIA

Judith Leijster was in de zeventiende eeuw beroemd portretschilder en als meester-schilder lid van het St Lucasgilde. Lange tijd werd haar werk toegeschreven aan een (niet-bestaande) broer van Frans Hals. Ongetwijfeld kende zij collega Van der Helst. Ik stel mij voor dat zij bevriend was met haar tijdgenotes, die gelijktijdig in Amsterdam aan het werk waren. Zoals Geertruydt Roghman, graveerder, zij ontwierp een geliefde reeks originele prenten van werkende vrouwen. En zoals Catharina Backer, schilder van bloemstillevens, wier werk destijds zeer gewaardeerd werd. Nog steeds bekend: Maria Sybilla Merian, die een eigen grafische werkplaats runde waar ze haar wereldberoemde gravures van Surinaamse insecten en hun waardplanten uitgaf.

Op werk en leven van deze vier vrouwelijke kunstenaars zijn de tekeningen in deze etalages geïnspireerd. Soms direct ontleend aan bestaand werk, soms naar een (zelf-)portret, of ook met meer associatief verwante thema’s. Omdat flora en bloemstillevens geliefde onderwerpen zijn geweest voor veel vrouwelijke schilders en tekenaars, heb ik het hier ook veel ruimte gegeven.

De afwezigheid van vrouwelijke kunstenaars in de kunstgeschiedenis krijgt vorm en betekenis in de tekeningen: de gezichten zijn vaag of deels bedekt.

Naast deze vier waren er natuurlijk nog veel meer vrouwen die een plaats in de kunstgeschiedenis meer dan waard zijn. Langzamerhand wordt daar dankzij de zoektocht van (vrouwelijke) kunsthistorici meer over bekend. Voor mij heel inspirerend om me in het werk van deze kunstenaars te verdiepen en hen hier voor het voetlicht te halen.

Annechien Verhey